حدودا یک ماه پیش موقع شنا کردن متوجه شدم که حجم ریهها و نفسم مثل قدیم نیست. خب، شاید زندگی کردن در تهران آلوده خواه ناخواه همه ما را به سمت این موضوع ببرد. اما این اتفاق بهانهای شد که برای چند لحظه به خود عمل تنفس فکر کنم. کاری که همه ما در شبانه روز بدون هیچ زحمتی انجام میدهیم. نفس کشیدن برای آنقدر ساده و ناخودآگاه است که تقریبا هیچکدام از ما به آن توجه نمیکنیم. تمام این افکار من را به یاد کتابی انداخت که تقریبا یک سال پیش دوستم به من معرفی کرده بود. کتاب تفس یا نفس نوشته جیمز نستور که در این مقاله قرار است آن را معرفی و خلاصه کنم. عجیب اینکه خواندن این کتاب من را به شدت به یاد کتاب چرا میخوابیم انداخت. وقتش رسیده تا نگاهی به نفس کشیدنمان بیندازیم.
آشنایی با نویسنده کتاب
جیمز نستور (یا نستر) یک روزنامهنگار مقیم سانفرانسیسکو است. او برای نشریاتی از جمله Scientific American، Outside و نیویورک تایمز مطلب نوشته است. همچنین نویسنده کتابهای عمیق: غواصی آزاد، دانش ناخلف و آنچه اقیانوس درباره ما میگوید نیز هست. کتاب نفس در ایران با نام تنفس: علم جدید هنری از یاد رفته توسط شبنم اسماعیلی ترجمه و در نشر میلکان به چاپ رسیده است. البته شاید خواندن کتاب اصلی برای همه خوشایند نباشد. برای همین هم تصمیم گرفتم کتاب تنفس را معرفی و خلاصه کنم.
کتاب تنفس درباره چیست؟
فرقی ندارد که ما در طول روز چه میخوریم، چقدر میخوابیم و چقدر فعالیت بدنی داریم. هیچ چیزی برای سلامتی ما به اندازه نفس کشیدن مهم نیست. ما هوا را به داخل ششهای خود میفرستیم و بعد از چند ثانیه آن را خارج میکنیم. خب، بد نیست بدانید هرکدام از ما روزانه 25هزار بار این عمل را تکرار میکنیم! اما متاسفانه ما آدمها فراموش کردیم که چگونه باید نفس بکشیم. پس شاید وقتش رسیده که تنفس صحیح را یاد بگیریم.
طبق آنچه در کتاب تنفس یاد میگیریم، تحقیقات نشان دادهاند که فقط با اصلاح دم و بازدم خود میتوانیم از مشکلاتی مثل آسم و برخی آلرژیها جلوگیری کنیم. چیزی که برای خود من هم عجیب بود! البته این تمام ماجرا نیست، آنطور که نستور در این کتاب میگوید، تنفس صحیح به ما در فعالیتهای ورزشی و بدنی کمک میکند. درست نفس کشیدن حتی باعث کمتر خمیازه کشیدن هم میشود. کتاب تنفس هم برای همین منظور نوشته شده است. جیمز نستور در این کتاب تجربیات خود از نفس کشیدن غلط و مشکلاتی که این نوع از تنفس برایش به وجود آورده را نیز بیان میکند. سپس با تکیه بر تاریخ چندهزارساله تکامل ما انسانها و استفاده از علم روز دنیاردر زمینه روانشناسی و بیوشیمی، نحوه صحیح تنفس را به ما آموزش میدهد.
همچنین بخوانید: معرفی و خلاصه کتاب ایکیگای
چرا تنفس صحیح انقدر مهم است؟
خودمانیم، هیچکدام از ما به نفس کشیدنمان توجه نمیکنیم. دلیلش هم این است که آنقدر این عمل را تکرار کردیم که انگار اصلا بخشی از وجود ما شده است. به همین علت هم خیلی به نوع و شکل نفس کشیدن خودمان کاری نداریم. خود من هم چنین تفکری داشتم. تا اینکه با مطالعه کتاب تنفس نظرم درباره نفس کشیدن کاملا تغییر کرد!
اولین چیزی که با خواندن این کتاب یاد گرفتم این بود که تقریبا 90 درصد ما انسانها اشتباه نفس میکشیم. در واقع ما به جای اینکه برای تنفس از بینی خود استفاده کنیم، این کار را با دهانمان انجام میدهیم. اتفاقی که شاید کم اهمیت به نظر برسد، اما به شدت مهم است! میپرسید چرا؟ چون برعکس دهان، هوایی که از راه بینی وارد ریههای ما میشود گرم، تصفیه شده و مرطوب است. برای همین هم نویسنده، بینی ما را جنگجوی خاموش مینامد.
اما اینکه چرا ما از دهان برای تنفس استفاده میکنیم دلایل مختلفی مثل رژیم غذایی ما دارد. من هم تصمیم گرفتم تا جایی که میشد تمامی نکات موجود در این کتاب را در خلاصه آن بیاورم که میتوانید در انتهای همین مقاله دانلود کنید.
نظر شخصی من درباره کتاب تنفس
راستش را بخواهید من هیچوقت نگاه عمیقی به تنفس نداشتم. یعنی هیچوقت فکر نمیکردم که همین عمل سادهی نفس کشیدن تا این اندازه میتواند مهم باشد. البته در دنیایی که از فرط شلوغی، فرصت سر خاراندن را هم به ما نمیدهد، توجه به تنفس کردن کار سختی است. پس لازم نیست خودتان را بابت تنفس غلط سرزنش کنید. در واقع آنقدر چیزهای مختلف و جذابی در اطراف ما وجود دارند که توجه کردن به کاری که بیش از 25 هزار بار در روز انجام میدهیم برای ما به کاری بیهوده تبدیل میشود. بیخیال، بگذارید به سراغ خود کتاب برویم.
با مطالعه کتاب تنفس متوجه شدم چیزهایی که این کتاب به من آموزش میدهد درست مانند یک دوره خوب مدیتیشن است. با این تفاوت که تمرکز اصلی این کتاب بر روی نفس کشیدن است. در واقع مطالعه خلاصه کتاب تنفس مثل این است که فردی جلوی شما را بگیرد و بگوید: “ببین، اگر میخوای از این به بعد خوب زندگی کنی، باید درست نفس کشیدن رو یاد بگیری.” البته خوب زندگی کردن فقط در سلامت بدنی و جسمی خلاصه نمیشود.
برای همین هم دومین مورد جالب این کتاب برای من این بود که فهمیدم نفس کشیدن حتی روی بازدهی ما موقع کار هم تاثیر میگذارد. در کل به نظرم این کتاب برای همه مفید است. البته اگر از خواندن تحقیقات و آمار و ارقام لذت نمیبرید، پیشنهادم این است که خلاصه کتاب نفس را از انتهای همین مقاله دانلود و مطالعه کنید. چرا که تقریبا تمام مطالب مهم و نکات کلیدی کتاب را در آن آوردهایم.
همچنین بخوانید: فواید ذهن آگاهی و مدیتیشن
بخشهایی از خلاصه کتاب تنفس
“برخی تخمین میزنند که حدود 50 درصد از ما، بیشتر از طریق دهان نفس میکشیم. دلایل زیادی برای این امر وجود دارد؛ از جمله وضعیت سلامتی، آلودگی و حتی استرس. مشکل این است که هر چه بیشتر این کار را انجام دهید، بدتر میشود.”
“وجود مغزهای بزرگتر و حنجرههای پایینتر، مزایای بسیاری در نحوه تکامل انسان داشتند؛ اما به همان میزان هم آسیبرسان بودند.”
“افراد بالغ در حالت عادی از ظرفیت کامل دیافراگم استفاده نمیکنند. حتی افرادی که مشکلات تنفسی دارند، کمتر از دیگران از آن استفاده میکنند.”
“نفسهای آرام و آهسته فوقالعاده مفید است، انتقال خون به مغز را افزایش میدهد و کارایی را در سراسر بدن انسان بهبود میبخشد.”
“وقتی با شدت نفس میکشیم، تمام دیاکسیدکربن خود را دفع میکنیم که جریان خون را کاهش میدهد. به همین دلیل است که ورزش یا وحشت، میتواند باعث سردرد و سبکی سر شود.”
“از آنجایی که این مشکلات ناشی از عادات ما هستند، به راحتی میتوانیم این روند را تغییر دهیم.”
“استفاده از دندانهای آسیاب پشتی منجر به ایجاد سلولهای بنیادی میشود که استخوان جدید را در اطراف دهان و صورت ما رشد میدهد.”
“راهحلهای آسان زیادی وجود دارد که میتوانید هم برای باز کردن مجاری تنفسی و هم برای بهرهگیری از مزایای عادات خوب تنفسی انجام دهید. با این حال تداوم در انجام آنها حتی میتواند نتایج واقعا فوق بشری را پدید آورد.”
“قدرت تنفس هنوز در غرب کمتر شناخته شده است؛ اما در جاهای دیگر، علمی باستانی است.”
“علیرغم کار مداوم دانشمندانی مانند جاستین فاینشتاین، تحقیقات درباره قدرت تنفس و سطح دی اکسید کربن هنوز در مراحل اولیه است. “
سرفصلهای خلاصه کتاب تنفس
- با تاثیرات شگفتانگیز تنفس درست آشنا میشوید
- نفس کشیدن از طریق بینی بسیار مفیدتر از دهان است
- جمجمه انسان به گونهای رشد کرده است که برای تنفس مضر است
- تنفس (دم) مهم است؛ اما بازدم هم مهم است
- تنفس آهسته و سطحی برای سلامتی بسیار مفید است
- ما برای بهبود فرم دهان خود میتوانیم کارهای زیادی انجام دهیم
- تکنیکهای تنفس شدید میتواند تاثیرات باورنکردنی داشته باشد
- تغییر میزان دیاکسیدکربن میتواند دید انسان را باز کند و میزان آگاهی را تغییر دهد
- قدرت تنفس هنوز در غرب کمتر شناخته شده است؛ اما در جاهای دیگر، علمی باستانی است
جمع بندی + دانلود خلاصه کتاب تنفس
همانطور که دیدید، نفس کشیدن خیلی از آن چیزی که ما فکر میکنیم مهمتر است. نفس کشید نه تنها بر روی سلامت جسمی ما تاثیرگذار است، بلکه روی سلامت روانی و از همه مهمتر بازدهی ما هم تاثیر مثبتی میگذارد. بدون شک کتاب تنفس هم به خوبی این نکات را به ما نشان داده است. برای همین هم پیشنهاد من این است که حتما خلاصه آن را مطالعه کنید. البته، مطالعه کردن خلاصه این کتاب و عمل کردن به نکات گفته شده در آن شاید برای شما سخت باشد. خب، تعجبی هم ندارد. ما انسانها سالهای سال به رفتارها و عادتهایی خو گرفتیم برای همین شاید برایمان دشوار باشد تا بتوانیم این رفتارها و عادتها را کنار بگذاریم. البته میتوانید از با مطالعه خلاصه کتاب عادتهای اتمی این روند تغییر عادت را برای خود سادهتر کنید.