بهترین کتاب های دفاع مقدس ؛7 قصه جنگ ایران و عراق

جنگ تحمیلی 8 ساله ما در مقابل عراق، بدون شک یکی از مهمترین اتفاقات تاریخ معاصر ماست. هزاران نفر در این جنگ شهید، مجروح، مفقود الاثر و یا حتی اسیر شدند. این مقاله هم درباره همین افراد است. کسانی که از سنین بسیار پایین تفنگ به دست گرفته و در مقابل دشمن بعثی ایستادگی کردند. در این مقاله با 7 مورد از بهترین کتاب های دفاع مقدس آشنا خواهیم شد. اغلب این برگرفته از خاطرات و اتفاقاتی است که خود نویسندگان از نزدیک آن‌ها را لمس کرده‌اند. کتاب‌هایی که خواندن هریک از آن‌ها دریچه جدیدی به جنگ و اتفاقات آن برای ما باز می‌کند و هریک زمینه رشد و توسعه فردی ما را هموار می‌کنند.

اهمیت خواندن کتاب های دفاع مقدس

بسیاری از ما جوانان و نوجوانان تجربه روزهای تاریک جنگ را نداریم. پس بدون شک نمی‌توانیم درک درستی از آن داشته باشیم. در حالی که مطالعه بهترین کتاب های دفاع مقدس به ما کمک می‌کند تا به خوبی با این دوران آشنا شویم. نکته مهم این است که بیشتر این آثار بر اساس داستان‌های واقعی و زندگینامه افرادی است که خود در میانه میدان نبرد بودند. پس خواندن آن‌ها ما را با تجربیات، سختی‌ها و تلخ و شیرینی‌های جبهه و جنگ بیشتر آشنا می‌کند. البته این تنها دلیل برای خواندن آثار دفاع مقدس نیست. در دل تمام این تجربیات و اتفاقات درس‌های زیادی نهفته است. درس‌هایی مانند استقامت، ایثار، امید و ناامیدی و هرآنچه که به خصوصیات درونی ما انسان‌ها مربوط است.

پیشنهاد ما این است که با توجه به قصد خود از مطالعه یک کتاب دفاع مقدس، از بین 7 کتاب معرفی شده آن‌هایی که بیشتر باب میل شما هستند را انتخاب کنید و آن را مطالعه کنید. همچنین اگر اثری در این ژانر مطالعه کرده‌اید که در این لیست قرار داده نشده است، حتما نام آن را برای ما کامنت کنید.

همچنین بخوانید: انواع ژانر کتاب

پایی که جا ماند

روایتی شفاف و خواندنی از نوجوانی که در 17 سالگی به اسارت ارتش بعث عراق درمی‌آید. کتاب پایی که جاماند خاطرات سید ناصر حسین‌پور را روایت می‌کند. او که در 14 سالگی عازم جبهه شده است، هنگامی به اسارت ارتش عراق درمی‌آید که یک پایش را هم از دست داده است. اما در طول دوران اسارتش علیرغم تمام سختی‌هایی که با آن‌ها روبرو می‌شود، تصمیم می‌گیرد تا خاطرات خود را بنویسد. از تکه‌ای کاغذ پاک سیگار گرفته، تا کاغذ گونی سیمان و به طور کلی هرچه که بتوان رو آن نوشت، او از همه آن‌ها برای نوشتن خاطرات خود استفاده می‌کند. اما نکته عجیب و جالب اینجاست که سید ناصر این کتاب به ولید فرحان تقدیم کرده است. سرنگهبان اردوگاهی که وی در آن اسیر بود و کسی که بارها در طول این مدت به بدترین شکل وی را شکنجه داده بود.

اگر به کتاب های دفاع مقدس علاقه دارید، حتما این کتاب را بخوانید. نویسنده این کتاب بر خلاف بعضی نویسندگان دیگر به جای بزرگنمایی یا تغییر واقعیت، قصه اسیری خود را همانگونه که واقعا بوده نوشته است. برای همین هم این کتاب که توسط انتشارات سوره مهر منتشر شده، تا امروز 70 بار تجدید چاپ شده است!

خرید کتاب از کتاب ایران

من زنده ام

اما نمی‌توان از جنگ و اسارت سخن گفت و قصه زنان اسیر را فراموش کرد. کتاب من زنده‌ام نوشته معصومه آباد، خاطرات 4 سال اسارات او و دوستانش را در زندان‌های عراق روایت می‌کند. معصومه آباد در همان روزهای ابتدایی جنگ به همراه دوستانش به اسارت رژیم بعث درمی‌آید. این کتاب که پیشتر در مقاله بهترین کتاب های زندگینامه هم آن را معرفی کردیم، در 8 فصل نوشته شده است. نویسنده ابتدا روزهای کودکی و نوجوانی خود را روایت کرده است. سپس به سراغ انقلاب و اتفاقاتی که در این دوران افتاده می‌رود و در نهایت خاطرات دوران اسارتش را روایت می‌کند. این کتاب خواندنی یکی از پرفروش ترین کتاب‌های ایران هم به حساب می‌آید. بد نیست بدانید من زنده‌ام تاکنون 216 بار تجدید چاپ شده است. برای همین هم از مشهورترین کتاب های دفاع مقدس به شمار می‌رود.

خرید کتاب از کتاب ایران

دا

دا یعنی مادر، داستان دختری 17 ساله که خیلی زود معنای بزرگ شدن را فهمید. داستان سرگذشت دختر نوجوانی که “امید” بیش از هرچیز در زندگی او جاری بود. کتاب دا مجموعه خاطرات سیده زهرا حسینی است. دختری کرد که پیش از جنگ همراه خانواده‌اش مجبور به مهاجرت به ایران می‌شوند. این کتاب بیش از هرچیز داستان حمله، اشغال و فتح خرمشهر را روایت می‌کند. حسینی سعی کرده تا در این کتاب، که بیشتر مانند یک گزارش جنگی است، داستان مقاومت و ایثار مادران ایرانی را به تصویر بکشد بسیاری از متخصصان کتاب دا را مهمترین اثر ژانر دفاع مقدس می‌دانند. این کتاب که توسط نشر سوره مهر منتشر شده است، تاکنون 158 بار تجدید چاپ شده است. همچنین این اثر به 5 زبان زنده دنیا نیز ترجمه شده است.

همچنین بخوانید: بهترین کتاب های غم انگیز

سفر به گرای ۲۷۰ درجه

داستان نوجوانی که از جبهه به مرخصی می‌آید اما دلش طاقت دوری دوستانش را ندارد. او که یک دانش‌آموز است مدرسه را رها کرده و به جبهه پیوسته است. حالا پس از اینکه به خط مقدم بازگشته متوجه می‌‌شود عملیات کربلای 5 به زودی انجام خواهد شد. این کتاب به دور از کلیشه‌های معمول سعی کرده وقایع جنگ و افراد آن را این بار در قالب یک رمان به تصویر بکشد. حتی ناصر که شخصیت اصلی داستان است از آن دست قهرمانان عجیب و غریبی که شاید در برخی کتاب‌ها میبینیم نیست. احمد دهقان، نویسنده کتاب، سعی کرده اتفاقات و وقایع عملیات مهم کربلای 5 را با ظرافت خاصی در این رمان به تصویر بکشد. سفر به گرای 270 درجه اولین رمان ایرانی با موضوع جنگ و دفاع مقدس است که توسط پال اسپراکمن در آمریکا به چاپ رسیده است.

انتشارات سوره و نشر نیستان این کتاب پرفروش را به چاپ رسانده‌اند.

خرید کتاب از کتاب ایران

نخل های بی سر

یک رمان دیگر که اگرچه داستان آن مو به مو سرگذشت یک فرد واقعی نیست، اما روایت موجود در آن چیزی است که بارها در طول دوران جنگ 8 ساله اتفاق افتاده است. قاسمعلی فراست نویسنده این کتاب داستان شخصیت ناصر، برادرش حسین و خواهرش شهناز را بیان می‌کند. بعد از حمله عراق به ایران، ناصر که از اعضای گروه رضا دشتی است اسلحه به دست گرفته و در مقابل دشمن بعثی می‌ایستند. نخل‌های بی سر داستان مقاومت همین مردم در مقابل دشمن است. کتابی که هنگام خواندن آن بارها و بارها با لحظات نفس‌گیر و جذاب مواجه می‌شوید. فراست علاوه بر اینکه امید مردم را به زیبایی ترسیم می‌کند، توانسته صحنه‌های تلخ و ویرانی جنگ را هم به خوبی به تصویر بکشد. برخی جزئیات موجود در این کتاب به قدری ریز است که شما تصور می‌کنید خودتان در میدان نبرد در کنار ناصر و رفقایش هستید.

نخل‌های بی سر یکی از قدیمی‌ترین و به نوعی اولین آثار دفاع مقدس به حساب می‌آید. این کتاب را انتشارات امیرکبیر در ایران منتشر کرده است. همچنین گوش دادن نسخه صوتی این کتاب با صدای استاد بهروز رضوی خالی از لطف نیست.

آن بیست و سه‌ نفر

هشت سال و سه ماه و هفده روز اسارت، مدت زمانی که حتی شنیدن آن هم مو به تن ما سیخ می‌کند. کتاب آن بیست و سه نفر نوشته احمد یوسف‌زاده است. او که خود یکی از آن بیست و سه نفر است، در کنار 22 دوست دیگرش در نوجوانی و در جریان عملیات بیت‌المقدس و در سال 1361 اسیر ارتش عراق می‌شوند. آن هم درحالی که آن‌ها سنی بین 13 تا 17 سال داشتند.  صدام هم قصد داشت که با ایجاد جنگ روانی، از این نوجوانان برای مقاصد خودش استفاده کند. اقدامی که با شجاعت مثال‌زدنی افراد این گروه کاملا خنثی می‌شود. این کتاب برگرفته از دست‌نوشته‌های خود احمد یوسف‌زاده و خاطرات همه آن 23 نفری است که داستانشان در آن روایت شده است. پس می‌توان نتیجه گرفت که داستان آن و مواردی که در این کتاب دفاع مقدس به آن‌ها اشاره شده است کاملا واقعی هستند.

انتشارات سوره مهر ناشر این اثر بوده است. ضمن اینکه در سال 1397 هم مهدی جعفری با اقتباس از این کتاب یک فیلم سینمایی ساخته است.

خرید کتاب از کتاب ایران

همچنین بخوانید: کتاب هایی که فیلم شدند

زمین سوخته

آخرین کتاب لیست ما یک رمان است. رمانی از یک نویسنده بزرگ اهل جنوب کشورمان، احمد محمود. او که خود اهل جنوب است پس از مدت کوتاهی از شروع جنگ متوجه شهادت برادر خود می‌شود. برای همین هم طبق گفته خودش از تهران به سمت جنوب می‌رود. او به هویزه و سوسنگرد هم سرک می‌کشد و جنگ را از نزدیک می‌بیند. سپس هنگامی که به تهران باز می‌گردد، غم و اندوه شدیدی را درون سینه‌اش حس می‌کند. آن هم در حالی که مردم تهران یا شهرهای دور از جنوب هنوز درک درستی از جنگ نداشتند. برای همین هم تصمیم می‌گیرد رمان زمین سوخته را بنویسد تا چهره زشت جنگ و آنچه در جنوب اتفاق می‌افتاده را به دیگر هموطنانش هم نشان دهد. او خیلی زود و در سال 1361 این کتاب را به چاپ می‌رساند. کتابی که روایتگر 3 ماه تجاوز ارتش عراق به خاک ایران است.

البته علیرغم اینکه احمد محمود از بهترین نویسندگان ایرانی است و آثاری مانند همسایه‌ها از او در لیست کتاب هایی که باید خواند قرار می‌گیرند، اما با این حال کتاب زمین سوخته با نظرات و انتقادهای مختلفی مواجه شد. برخی از مخالفین انقلاب آن را کتابی معرفی کردند که در جهت منافع حکومت نوشته شده است. در حالی که برخی دیگر گفتند در این کتاب جنگ به نفع چپ‌ها نوشته شده است. ادعاهایی که هیچکدام با نیت اصلی و قلبی نویسنده همخوانی ندارند. او قصد داشته واقعیت‌های جنگ را خیلی زود به افرادی منتقل کند که هنوز به طور مستقیم درگیر جنگ نشده بودند و درک درستی از آن نداشتند. ارزش این کتاب اکنون بیشتر درک می‌شود. انتشارات معین این کتاب را در ایران به چاپ رسانده است.

خرید کتاب از کتاب ایران

بهترین کتاب های دفاع مقدس ؛ سخن پایانی

آنچه گفتیم و معرفی کردیم تنها گوشه‌ای از قصه رشادت هشت ساله زنان و مردانی است که برای حفاظت از این مرز و بوم حتی از جانشان هم گذشتند. مطالعه این کتاب‌‎ها نه تنها به شما کمک می‌کند تا دوران جنگ را بهتر درک کنید، بلکه درس‌های بزرگی هم برای آینده شما خواهد داشت. پس از همین امروز برخی از آن‌ها را در برنامه خود بگذارید.