بهترین کتاب های ورزشی ؛ از فوتبال تا شنا و کشتی!

از سرگذشت بزرگترین قهرمانان المپیک گرفته، تا درس‌هایی از زندگی موفق‌ترین مربیان فوتبال، از سرالکس فرگوسن و ژوره مورینیو ،تا مایکل فلپس و حمیدرضا صدر. آثاری از همه این بزرگان در این فهرست از بهترین کتاب های ورزشی آورده شده‌اند.

کتاب‌های ورزشی معمولا مخاطب خاص خودشان را دارند. در واقع اگر به دنیای ورزش و ورزشکار خاصی علاقه داشته باشید، خواندن روایت زندگی او می‌تواند تا حد بسیار زیادی برایتان جذاب باشد. حالا اگر خودتان هم به آن رشته ورزشی علاقه‌مند باشید، این تاثیر دوچندان می‌شود. برخی از این کتاب ها به قدری خوب هستند که می‌توان آن‌ها را در سایر فهرست کتاب هایی که باید خواند هم قرار داد. برای همین هم پیشنهاد می‌کنیم حتما تا پایان فهرست بهترین کتاب های ورزشی با ما همراه باشید و این  کتاب را بهتر و بیشتر بشناسید.

1- فوتبال علیه دشمن

“فوتبال مسئله مرگ و زندگی نیست، بلکه بسیار بسیار مهم‌تر از آن است.”
بیل شنکلی، اسطوره لیورپول

کتاب فوتبال علیه دشمن نوشته سایمون کوپر نویسنده انگلیسی است. او که معمولا ورزش و به خصوص فوتبال را با دید مردم شناسانه می‌بیند و روایت می‌کند، خلاصه‌ای از مشاهدات خودش را در این کتاب آورده است. او برای نوشتن این کتاب به 22 کشور مختلف سفر کرده و از نزدیک شاهد این بوده که فوتبال چه تاثیر مهم و گاها عجیبی بر روی زندگی افراد می‌گذارد.

به گفته کوپر، فوتبال را می‌توان در کنار موسیقی به یک زبان بین المللی تشبیه کرد. البته این تنها ماموریت کوپر نبود. او در طول این مدت سعی کرد تا بفهمد چطور ممکن است افراد یک بازی یکسان را تا این اندازه متفاوت انجام دهند. همانطور که گفتیم، کتاب فوتبال علیه دشمن یک کتاب جامعه شناسانه هم به شمار می‌رود. همه این ویژگی‌ها در کنار مطالب و یافته‌های جالب کوپر فوتبال علیه دشمن را به یکی از بهترین کتاب های ورزشی تبدیل کرده است. 

این کتاب با ترجمه عادل فردوسی پور در نشر چشمه موجود است.

2- روح یک پروانه

“مثل یک پروانه در هوا برقص و مثل یک زنبور نیش بزن!”

محمدعلی کلی را همه با رقص پاهای معروف و مشت‌های سنگینش در رینگ بوکس می‌شناسند. اما او تصمیم گرفت پس از بازنشستگی زندگینامه خودش را منتشر کند. او این کار را با همکاری دخترش انجام داد. کتاب روح یک پروانه که از بهترین کتاب های زندگینامه هم به شمار می‌رود، داستان زندگی محمدعلی کلی، قهرمان سابق بوکس سنگین وزن جهان است.

وجه تمایز زندگینامه محمد علی کلی با سایر کتاب های ورزشی این لیست در معنوی بودن آن است. این کتاب در واقع به جنبه معنوی زندگی محمد علی می‌پردازد. او این کتاب را در دورانی نوشت که روبروی بزرگترین دشمنش بیرون از رینگ ایستاده بود. منظور من جو فریزر یا جورج فورمن نیست، بلکه بیماری‌ای را می‌گویم که محمدعلی مجبور بود با آن دست و پنجه نرم کند. البته به گفته خودش در آن دوران بیشتر از هر زمان دیگری قدرت و انگیزه درونش وجود داشت. ماشالله و طاها صفری این کتاب را ترجمه و نشر گلگشت آن را به چاپ رسانده است.

3- پیراهن های همیشه

وقتی نام حمیدرضا صدر را می‌شنوم، ناخودآگاه تصاویر او در برنامه‌های ورزشی مختلف و آن شور و شوقی که در توصیف جام‌های جهانی و خاطرات فوتبالی خود به خرج می‌داد جلوی چشمانم نقش می‌بندد. برای منی که فوتبال را از کودکی دنبال کرده و می‌کنم، او یک تاریخچه گویای فوتبال بود. برای همین هم دلم نیامد در لیست بهترین کتاب های ورزشی به آثار او بی اعتنایی کنم.

پیراهن‌های همیشه یکی از بهترین آثار حمیدرضا صدر است. او در این کتاب با همان گویش و قلم همیشگی خود به سراغ اساطیر و بزرگان فوتبال رفته و هر یک از آن‌ها را به شکل فوق‌العاده جذابی توصیف می‌کند. از دی استفانو و بابی چارلتون گرفته، تا رونی و زلاتان، از رونالدو و مسی گرفته تا زیدان و مارادونا همگی در لیست او حضور دارند. اگر فوتبالی باشید، بدون شک از جمله جمله این کتاب لذت خواهید برد. حتی اگر این جملات در وصف اسطوره‌های تیم رقیبتان نوشته شده باشند. اگر پدر فوتبالی‌ای دارید، انتخاب این کتاب برای هدیه به پدر فکر بدی نیست!

نشر چشمه این اثر ماندگار از زنده یاد حمیدرضا صدر را منتشر کرده است.

4- توقف ناپذیر

همه چیز به سال 2004 برمی‌گردد. زمانی که ماریا شاراپووای 17 ساله توانست در فینال ویمبلدون سرنا ویلیامزی را شکست بدهد که دو قهرمانی این رقابت‌ها را به دوش می‌کشید. درست از همان لحظه فریاد “ماریا، ماریا” از بین تماشاچیان شنیده می‌شد. البته شاید همه چیز به اینجا برنگردد. مثلا شاید به خیلی قبل‌تر و زمانی که خانواده او تنها با 700 دلار به سرزمین غریبی مهاجرت کرده بودند برگردد. زمانی که تنها امید آن‌ها این بود که دختر کوچکشان به قدری با استعداد است که بی‌شک روزی به یکی از بهترین ستارگان تنیس تاریخ تبدیل خواهد شد.

همینطور هم شد! کتاب توقف ناپذیر داستان زندگی ماریا شاراپووا، تنیسور مشهور روسی از زبان خودش است. او در این کتاب داستان زندگی خودش، ارتباطات خود با دیگران و همچنین کشمکش‌های درونی خود را به تصویر کشیده است. او همچنین برای اولین بار در این کتاب درباره اتهامی که در سال 2016 مبنی بر دوپینگ به او زده شد صحبت کرده است. اما در تمام این مراحل تنها یک ویژگی او پررنگ‌تر از بقیه است: تمایل و میل به پیشرفت و توقف ناپذیری!

این کتاب را هم ماشالله صفری ترجمه و نشر گلگشت منتشر کرده است.

همچنین بخوانید: بهترین کتاب های انگیزشی

5- می‌اندیشم پس بازی می‌کنم

همه ما آندره‌آ پیرلو را با ضربات کاشته زیبا و پاس‌های دقیقش می‌شناسیم. خب، پس بی‌دلیل نیست که او نام کتاب زندگینامه خودش را همین گذاشته است. کتاب می‌اندیشم پس بازی می‌کنم یکی از بهترین و جالبترین کتاب های ورزشی است که می‌توانید بخوانید. در واقع با خواندن این کتاب متوجه می‌شوید که شخصیت واقعی او تا چه اندازه با سبک بازی خونسرد و آرام وی متفاوت است.

پیرلو در این کتاب چیزهای جالبی را درباره خودش گفته است. یکی از جالبترین آن‌ها پلی استیشن بازی کردنش با نستا، مدافع مشهور میلان است. او حتی در بخشی از کتابش می‌گوید :” بعد از چرخ، پلی استیشن بهترین اختراع بشر است!” پیرلو به لطف کار کردن با مربیان و بازیکنان بزرگی که در کنارش بودند کوله باری از تجربه و البته خاطره دارد که بیشتر آن‌ها را در کتاب می‌اندیشم پس بازی می‌کنم آورده است. ماشالله صفری این کتاب را ترجمه و نشر گلگشت آن را منتشر کرده است.

6- ژوزه مورینیو

“وقتی افراد احمق به موفقیت برسند، بعضی اوقات موجب می‌شود آن‌ها احمق‌تر هم بشوند!”

غیر ممکن است که اهل فوتبال دیدن باشید و نام ژوزه مورینیو را نشنیده باشید. کتاب رهبری به سبک آقای خاص، ژوزه مورینیو نوشته رابرت بیزلی است. بیزلی که یک روزنامه‌نگار و ورزشی نویس موفق انگلیسی است در این کتاب شخصیت مورینیو را زیر ذره بین برده است. البته به سبب اینکه خود بیزلی یک طرفدار چلسی است، بیشتر این موارد مربوط به دوران حضور مورینیو روی نیمکت چلسی است.

بیزلی همچنین یکی از معدود روزنامه‌نگارانی است که در طول دوران فعایلت مورینیو در لیک انگلیس، هیچگاه با او به مشکل نخورد. این کتاب هم بیشتر به موارد پشت پرده زندگی او می‌پردازد. برای همین هم خواندن آن خالی از لطف نیست.

این کتاب توسط نشر کوله پشتی و با ترجمه امیرحسین فاضلی مقدم منتشر شده است.

از دست ندهید:

جامع‌ترین راهنمای خرید کتاب برای انتخاب بهترین‌ها!

7- بدون حد و مرز

داستان از المپیک سیدنی شروع شد. نوجوانی که شاید تا قبل از المپیک خیلی شناخته شده نبود، حالا به عنوان ستاره‌ای در ورزش شنا ظهور کرده بود. اگر حتی یکبار هم اخبار المپیک را پیگیری کرده باشید، غیرممکن است که مایکل فلپس را نشناسید. پرافتخارترین ورزشکار تاریخ المپیک که 28 مدال را در کارنامه دارد و بیشترین طلای المپیک را از آن خود کرده است. اما این دستاورد خارق العاده یک شبه به دست نیامده. در واقع فلپس زمان و انرژی زیادی را صرف این کرده که بتواند به چنین موفقیت‌هایی برسد.

اما روایت این تلاش‌ها، سختی‌ها و از خود گذشتگی‌ها همگی در کتاب بدون حد و مرز آمده‌اند. در واقع آنطور که مربی او در این کتاب می‌گوید، فلپس عادت داشته کارهایی که دیگران به انجام دادنشان علاقه‌مند نیستند را به صورت یک عادت دربیاورد و در زندگی خود بگنجاند. این کتاب فوق‌العاده فراز و نشیب‌هایی که این ورزشکار افسانه‌ای در طول زندگی با آن‌ها روبرو بوده را برای ما به تصویر می‌کشد.

فرناز تیمورازف این کتاب را در ایران ترجمه و نشر پندار تابان آن را منتشر کرده است.

8- رهبری

شاید انتظار داشتید کتابی که از سر الکس فرگوسن پیشنهاد می‌دهیم، زندگینامه او باشد. اما من تصمیم گرفتم به جای آن سراغ کتابی بروم که شاید بیشتر به درد افراد مختلف بخورد. کتاب رهبری یکی از بهترین کتاب های مدیریت و رهبری به شمار می‌رود و شامل درس‌هایی است که سر الکس فرگوسن در طول سال‌های حضور خود در منچستر یونایتد آموخته است.

او این نکات و درس‌ها را در غالب یک کتاب جمع آوری کرده است. این کتاب علاوه بر اینکه از بهترین کتاب های ورزشی به حساب می‌آید، شامل درس‌ها و نکات آموزشی زیادی به خصوص در زمینه مدیریت و رهبری است. رهبری و مدیریت باشگاه بزرگی مانند منچستریونایتد آن هم بیش از 25 سال، وظیفه دشواری است که الکس فرگوسن به خوبی از پس آن برآمد. پس خواندن تجربیات او می‌تواند برای هر کس دیگری هم مفید باشد.

کتاب رهبری را نشر میلکان با ترجمه شایان سادات منتشر کرده است.

9- دست نیافتنی

حیف است اگر صحبت از بهترین کتاب های ورزشی به میان بیاید و کتابی با حال و هوای تشک زرد رنگ کشتی در فهرست ما جای نداشته باشد. کتاب دست نیافتنی زندگینامه و خاطرات یکی از بهترین کشتی‌گیران تاریخ کشورمان، علیرضا حیدری را روایت می‌کند. کتابی که از دل 60 ساعت مصاحبه طاها صفری با قهرمان سابق المپیک بیرون آمده است.

نکته جالب درباره کتاب دست نیافتنی این است که با مطالعه آن با زوایای پنهان زندگی علیرضا حیدری بیشتر آشنا می‌شویم. در حالی که بیشتر ما او را با دوبنده و روی تشک کشتی به یاد می‌آوریم، این کتاب سختی‌ها و رنج‌هایی که او در طی مسیر تبدیل شدن به یک قهرمان المپیک پیموده را روایت می‌کند. دست نیافتنی حتی به سراغ زندگی حیدری پس از دوران ورزش حرفه‌ای هم می‌رود.

این کتاب را نشر گلگشت به کوشش طاها صفری و با روایت خود علیرضا حیدری منتشر کرده است.  

همچنین بخوانید: کتاب های حال خوب کن

10- پپ گواردیولا، پیروزی به عبارت دیگر

مگر ممکن است درباره الکس فرگوسن و ژوزه مورینیو صحبت کنیم و نام یکی دیگر از بهترین مربیان تاریخ فوتبال را فراموش کنیم؟ کتاب پپ گواردیولا، پیروزی به عبارت دیگر توسط گیلم بالاگ خبرنگار و روزنامه‌نگار مشهور اسپانیایی نوشته شده است. او در این کتاب به زندگی شخصی پپ و همچنین دوران شکوهمند او در بارسلونا پرداخته است. ارزش این کتاب وقتی بیشتر می‌شود که بدانیم سر الکس فرگوسن مقدمه این کتاب را نوشته است.

با مطالعه این کتاب روند پیشرفت پپ از یک بازیکن فوتبال تا یکی از بهترین مربیان جهان را می‌فهمیم. بالاگ به ما نشان می‌دهد که چگونه او از هدایت تیمی در سطح چهارم فوتبال اسپانیا، توانست به بارسلونا برسد و در نهایت سبکی از بازی را پیاده کند که به کمک آن هر رقیبی را مقهور خودش می‌کرد.

حسین گازر این کتاب را در ایران ترجمه و نشر کوله پشتی زحمت چاپ آن را کشیده است.

11- پسری روی سکوها

حیفم آمد فهرست را با کتاب دیگری از دکتر صدر تمام نکنم. پسری روی سکوها یکی دیگر از کتاب‌های زنده یاد حمیدرضا صدر است که خواندنش را به شما توصیه می‌کنم. این کتاب تقریبا وقایع و تاریخچه فوتبال ایران در طی دهه‌های 40، 50، 60 و 70 را بیان می‌کند. نقطه شروعش سال 1340 و حسن ختامش هم سال 1998 و پیروزی ایران در بازی مشهور مقابل آمریکا است.

حمیدرضا صدر در این کتاب هم مثل همیشه با لحن جذاب و شورانگیز خود بازی‌های مشهور و به یاد ماندنی این دوران را برای ما به تصویر کشیده است. بیشتر این بازی‌ها هم به نبردهای بین تاج و پرسپولیس و اهمیت آن‌ها برای مردم کشورمان برمی‌گردد. همانطور که از اسمش پیداست، راوی این کتاب یعنی همان دکتر صدر مانند پسرک کوچکی است که بی‌تاب و پر جنب و جوش روی سکوها نشسته و این وقایع را با ذوق و شوق دنبال و ضبط می‌کند.

آخرین کتاب فهرست بهترین کتاب های ورزشی را نشر چشمه منتشر و روانه بازار کرده است.

جمع بندی + معرفی سایر بهترین کتاب های ورزشی

اما شاید با تعجب بپرسید: همین؟! کلّش همین بود؟! البته که نه. اگر به فوتبال و زندگینامه علاقه دارید، پیشنهاد می‌کنم حتما کتاب‌های زندگینامه مسی، رونالدو و زلاتان را هم مطالعه کنید. نشر گلگشت هرسه این کتاب ‌ها را به چاپ رسانده است.

همچنین کتاب‌های آموزشی ورزشی که برای آموزش حرکات مختلف نوشته شده‌‎اند هم می‌توانند انتخاب خوبی برای شما باشند.