پالیگلات چیست و چگونه به یک پالیگلات تبدیل شویم؟

شاید برخی از شما فکر کنید که یادگیری چند زبان مختلف سخت و حتی غیرممکن است. چنین تفکری به این دلیل به وجود می‌آید که ما تصورات و باورهای غلطی درباره زبان داریم. یا اینکه بیشترمان از روش‌های سنتی و طاقت فرسای یادگیری زبان خسته شده‌ایم. مثلا فکر می‌کنیم از یک سنی به بعد دیگر یادگیری زبان یا زبان‌های جدید غیرممکن است. یا اینکه تصور می‌کنیم یادگیری زبان سخت است و فقط و فقط به استعداد افراد بستگی دارد. در حالی که این تصورات کاملا اشتباه است. ما به دنبال یادگیری زبان نمی‌رویم چون مهارتِ یادگیری زبان را بلد نیستیم. اگر باور نمی‌کنید بیایید به سراغ پالیگلات ها و دنیای آن‌ها برویم و ببینم چه چیزی باعث می‌شود که یک فرد به چند زبان در آن واحد صحبت کند! اما قبل از آن بگذارید ببینیم خود کلمه پالیگلات به چه معنا است.  

تعریف پالیگلات

کلمه پالیگلات (Polyglot) از دو بخش تشکیل می‌شود. بخش اول که پیشوند Poly است به معنای زیاد و یا چندین است. بخش دوم هم از زبان یونانی می‌آید و Glot یا Glotta در یونانی به معنای زبان است. در نتیجه پالیگلات به کسی گفته می‌شود که چند زبانه است. اما بیایید با هم نگاهی به مشهورترین پالیگلات‌های جهان بیندازیم.

مشهورترین پالیگلات های جهان

احتمالا با دیدن تیتر این بخش بیشتر شما یاد تیموتی دونر افتادید. نوجوان آمریکایی که بر بیش از 20 زبان مسلط است. چند سال پیش هم که در یک مصاحبه تلویزیونی حضور داشت، وقتی مجری از او درباره زبان مورد علاقه‌اش پرسید این بیت از حافظ را خواند:

اما همانطور که قولش را داده بودم، در این بخش به سراغ 6 پالیگلات بزرگ تاریخ می‌رویم. این افراد به قدری از یادگیری زبان لذت می‌بردند که هرکدام ده‌ها زبان بلد بودند! باور نمی‌کنید؟ بیایید با آن‌ها بیشتر آشنا شویم.

همچنین بخوانید: یادگیری زبان انگلیسی در منزل

1- زیاد فصاح

مشهورترین پالیگلات زنده که ادعا می‌کند قادر است به 58 زبان مختلف صحبت کند. زیاد فصاح یک شهروند لبنانی 67 ساله است که نام او در کتاب رکوردهای گینس هم به عنوان کسی که در حال حاضر توانایی صحبت به بیشترین تعداد زبان در دنیا را دارد ثبت شده است. از عربی و لهستانی گرفته، تا زبان‌هایی مثل نروژی و تایلندی در فهرست زبان‌هایی هستند که او بر آن‌ها مسلط است. اما نظر شما چیست؟ چگونه می‌توان بر این تعداد زبان مختلف مسلط شد؟ خب، شاید برخی از شما استعداد ذاتی را در این موضوع دخیل بدانید. اما متاسفانه باید بگویم که چنین چیزی حداقل درباره فصاح صدق نمی‌کند. البته این ادعا شاید در مورد نفر بعدی لیست ما درست باشد!

2- کنث هیل

یک استاد زبان که سال‌هاست در دانشگاه تکنولوژی ماساچوست مشغول تدریس است و بنابر گفته‌های مختلف توانایی صحبت به 50 زبان مختلف را داشته است! به خاطر تحصیلات مرتبط هیل، اینکه بر روی چند زبان مسلط باشد خیلی برای ما تعجب آور نیست. هیل سال‌ها عمر خود را صرف تحقیق بر روی زبان‌های کلاسیک و مخصوصا در حال انقراض کرده است. اما ویژگی منحصر به فرد او چیز دیگری است. کنث هیل فقط یک پالیگلات معمولی نبوده است. او با تنها 10 تا 15 دقیقه گوش دادن به صحبت‌‌های فردی که به یک زبان جدید صحبت می‌کرده، می‌توانسته آن زبان را در حد مبتدی یاد بگیرد! خب، لابد این ویژگی خارق‌العاده هم به صورت مادرزاد در هیل وجود داشته؟ ابدا! اگر باور ندارید سرگذشت سایر پالیگلات‌ها که در ادامه آوردیم را بخوانید.

بیشتر بخوانید: معرفی و خلاصه کتاب چگونه هرچیزی را در 20 ساعت یاد بگیریم

3- ژرژ دومزیل

دومزیل هم مانند هیل شیفته زبان‌های کلاسیک بود. البته این واژه شناس فرانسوی در زمینه یادگیری زبان‌های مختلف بسیار فعالتر از همتای آمریکاییش بود. بر اساس گفته‌ها دومزیل 200 زبان مختلف را بلد بوده است! 200 زبان! حیرت انگیز نیست؟ خب، البته که میزان تسلط او بر هر یک از این زبان‌ها متفاوت بوده است. اما با این حال دومزیل حتی اگر سالی 2 زبان یاد می‌گرفته هم برای یادگیری این تعداد زبان به 100 سال زمان احتیاج داشته است! خب، باید اعتراف کنم که من هم اولین بار با دیدن این رقم شوکه شدم. اما چیز مشترکی در بین تمام این پالیگلات‌ها وجود دارد. بله، آن‌ها بلد بودند که زبان را سریع و دقیق بیاموزند. در واقع آن‌ها با روش‌های یادگیری زبان آشنا بودند حتی اگر این حرف من را هم قبول ندارید نگاهی به زندگی پالیگلات بعدی بیندازید.

4- فارابی

ابونصر فارابی فیلسوف، پزشک و دانشمند ایرانی یکی دیگر از اعضای لیست پالیگلات های ما است. شاید حداقل به لطف بیمارستان فارابی حداقل یکبار اسم او به گوشتان خورده باشد. اما دانش و توانایی‌های فارابی در زمینه‌های مختلف به قدری زیاد بوده است که نمی‌توان آن را به یک بیمارستان خلاصه کرد. از ریاضی گرفته تا موسیقی و علوم نظامی و الهیات و هر علمی که در زمان او وجود داشت، وی درباره همه آن‌ها کتاب نوشته است! اما نکته مهم برای ما چیز دیگری است. بر اساس گفته‌ها فارابی قادر بوده که به 70 زبان مختلف هم صحبت کند. شاید وقتی این تعداد را با سایر افراد این لیست مقایسه کنیم حیرت زده نشویم. اما به این فکر کنید که چگونه ممکن است در کنار تسلط بر علوم مختلف، این همه زبان را هم یاد گرفت؟!

خب، این موضوع بیش از پیش ثابت می‌کند که یادگیری زبان یک مهارت است. مهارتی که اگر آن را بیاموزیم دیگر یادگیری هیچ زبانی برای ما دشوار نخواهد بود. فارابی هم با تکیه بر همین روش های مطالعه و یادگیری موثر خود توانست این همه زبان و علوم مختلف را یاد بگیرد! البته گفته می‌شود فارابی در اصل به زبان‌های فارسی، عربی، ترکی، کردی، سغدی، یونانی و سریانی مسلط بوده است. هرچند این موضوع از بزرگی کار او کم نمی‌کند.

5- جوزپه گاسپاردو متزوفانتی

متروفانتی که در قرن هجدهم متولد شده یکی از مشهورترین و بزرگترین پالیگلات های تاریخ به شمار می‌رود. او یک کاردینال کلیسای کاردینال روم بود. تسلط متزوفانتی بر برخی زبان‌ها به قدری زیاد بوده که مدت‌ها در دانشگاه بولونیا زبان‌هایی مثل عربی و یونانی را تدریس می‌کرده است. بر اساس گفته‌های مختلف او قادر بوده به 72 تا 1224 زبان مختلف صحبت کند!

اما رمز موفقیت او چه بود؟ در طول تاریخ و مخصوصا در کلیساها معمولا افراد زیادی وجود داشتند که می‌توانستند یک زبان جدید را خیلی زود و در عرض 6 ماه به خوبی یاد بگیرند. قدمت این اتفاق به قرون وسطی برمی‌گردد. یعنی بین قرن 6 تا 15 میلادی! در این دوران که هیچ ابزار کمک آموزشی برای یادگیری زبان وجود نداشته، چگونه چنین چیزی ممکن بوده است؟ باز هم برمی‌گردیم به همان پاسخ همیشگی. افرادی مثل متزوفانتی که در قرن 18 و یا فارابی که در قرن 10ام میلادی زندگی می‌کردند، مهارتِ یادگیری زبان را بلد بودند. این همان مزیتی است که پالیگلات‌ها را از سایر افراد جدا می‌کند.

6- جان باورینگ

اقتصاددان سیاسی بریتانیایی که علاوه بر سیاست و اقتصاد، دستی بر نویسندگی و پایی برای سفر کردن هم داشته، بیشتر از هر چیزی به خاطر علاقه‌اش به زبان شناخته می‌شود! جان باورینگ، یا بهتر بگوییم سِر جان باورینگ یکی از بزرگترین پالیگلات های تاریخ است. بر اساس گفته‌ها باورینگ 200 زبان بلد بوده و جالبتر اینکه می‌توانسته به 100 زبان مختلف هم صحبت کند! وقتی سرگذشت او را مطالعه می‌کردم متوجه شدم که مجموعه‌ای از مهمترین آوازهای سنتی سراسر اروپا را نیز ترجمه کرده است. نکته‌ای که مهر محکمی بر توانایی‌های زبانی او به شمار می‌رود. این تمام ماجرا نیست. بد نیست بدانید که باورینگ علاوه بر تمام دانشی که داشته چهارمین حاکم هنگ کنگ هم بوده است. این همه کار مهم در کنار یادگیری اینهمه زبان!

همچنین بخوانید: آموزش زبان انگلیسی 

راز یادگیری زبان در پالیگلات ها چیست؟

احتمالا به محض دیدن این سوال، جواب‌هایی مثل “توانایی‌های خدادادی، استعداد” و چیزهایی از این دست درون ذهن شما نقش بسته است. اما متاسفانه باید بگویم که اگرچه برخی توانایی‌های شناختی و یادگیری در آموختن یک زبان جدید موثر است. اما این توانایی‌ها تنها شرط لازم برای تبدیل شدن به یک پالیگلات نیستند.

مایکل ارارد، زبانشناس مشهور که سال‌ها بر روی پالیگلات ها تحقیق کرده است در نهایت به یک نتیجه مهم می‌رسد. او در مصاحبه‌ای که با دانشگاه تگزاس انجام داده است می‌گوید:

افراد پالیگلات علاوه بر اینکه حافظه قدرتمندی دارد، الگوهای زبانی را هم به خوبی می‌شناسند. به همین دلیل هم هنگام مواجهه با یک زبان جدید به راحتی می‌توانند آن را یاد بگیرند. در واقع این افراد مهارتِ یادگیری زبان را بلد هستند. برای همین هم می‌توانند زبان‌های مختلف را خیلی زود و سریع یاد بگیرند.

این نظر یکی از مشهورترین افراد حال حاضر دنیا در زمینه یادگیری زبان است. در واقع اگرچه تمرین کردن برای یادگیری یک زبان مهم است، اما این موضوع تنها عامل موفقیت یا عدم موفقیت افراد نیست. مهم‌تر از اینکه ما چقدر تمرین کنیم، این است که بفهمیم چگونه باید تمرین کنیم. این نکته همان چیزی است که ما با آموزش مهارت یادگیری زبان می‌فهمیم.

نکته جالب‌تر اینکه در دنیای امروز تبدیل شدن به یک پالیگلات بسیار ساده‌تر است. روش‌های یادگیری زبان تا حد بسیار زیادی پیشرفت کرده‌اند. علاوه بر آن اپلیکیشن‌های یادگیری زبان زیادی هم در بازار موجودند که ما می‌توانیم به کمک آن‌ها زبان‌های مختلف را یاد بگیریم. پس تنها چیزی که برای تبدیل شدن به یک پالیگلات نیاز داریم این است که : 

1- مهارت یادگیری زبان را بیاموزیم 
و
2- برای یادگیری زبان یا زبان‌های جدید وقت بگذاریم. 

جمع بندی قصه پالیگلات ها

همانطور که دیدید تقریبا هیچکدام از پالیگلات‌هایی که در این مقاله معرفی کردیم تنها با استعداد و توانایی‌های ذاتی خود موفق به یادگیری چند زبان مختلف نشده بودند. این افراد درست مانند کسانی که در قرون وسطی در عرض 6 ماه زبان دشواری مانند لاتین را یاد می‌گرفتند، روش های مطالعه و یادگیری یک زبان را بلد بودند. کسب مهارتِ یادگیری به شما کمک می‌کند تا شاخ غول زبان را بشکنید و هر زبانی را با سرعت، دقت و کیفیت بالایی یاد بگیرید.مطمئن باشید با پیشرفت دنیای امروز و رفتن به سمت جهان متاورس یادگیری یک زبان برای شما به مراتب ساده‌تر خواهد شد.