تا به حال به این دقت کردید که ما چقدر از انتخاب های خودمان راضی هستیم؟ انتخاب ماشین، انتخاب گوشی تلفن همراه، انتخاب غذا در یک رستوران یا حتی انتخاب همسر! معمولا ما هرچقدر هم که در ابتدا از انتخاب خودمان راضی به نظر برسیم، با بروز کوچکترین اشکالی از آن پیشمان میشویم و فورا به سایر گزینههایی فکر میکنیم که برای انتخاب پیش روی ما قرار داشتند. این پارادوکس مانند خورهای به جان ما میافتد و عذابمان میدهند. خب، امروز قرار است در قسمت جدید خلاصه کتاب های خود به سراغ کتاب پارادوکس انتخاب برویم. کتابی که به ما نشان میدهد چرا معمولا از انتخابهای خود رضایت نداریم و چگونه میتوانیم این نارضایتی را از بین ببریم.
آشنایی با نویسنده
بری شوارتز یک روانشناس آمریکایی و استاد تئوری اجتماعی و رفتار اجتماعی در کالج سوارثمور است. او کتابهای مختلفی را منتشر کرده است که از بین آنها میتوان به کتاب چرا کار میکنیم اشاره کرد. علاوه بر این مقالات او به شکل مرتب در نشریاتی مانند نیویورک تایمز، USA Today و Scientific American منتشر میشود. کتاب پارادوکس انتخاب در ایران توسط مهدی ملک پور و حسین شاره ترجمه شده است و دو نشر دنیای اقتصاد و دانژه آن را منتشر کردهاند.
موضوع کتاب پارادوکس انتخاب
بری شوارتز در این کتاب به ما نشان میدهد که چرا داشتن گزینههای بیشتر، همیشه به نفع ما نیست. در واقع به باور او اگرچه رشد و پیشرفت فناوری زندگی ما را از برخی جهات آسانتر کرده است، اما لزوما باعث شادی و رضایت بیشتر ما از زندگی نشده است. او برای اثبات گفتههایش از نتایج تحقیقاتی که خود و سایر پژوهشگران انجام دادهاند کمک میگیرد تا به ما اثبات کند گزینههای بیشتری که در دنیای امروز پیش روی ما قرار دارند، در بسیاری از موارد نه تنها به ما کمک نمیکنند که انتخاب بهتری داشته باشیم، بلکه باعث نارضایتی ما از انتخابی که داشتیم خواهند شد. در پایان خلاصه کتاب پارادوکس انتخاب هم چند راهکار برای مقابله با این اتفاق و افزایش رضایتمندی از انتخابهایمان قرار دارد.
چرا بعضی وقتها بیشتر به معنای کمتر است
تا همین یکی دو دهه پیش بود که وقتی افراد قصد خرید یک تلفن همراه را داشتند، فقط چند گزینه محدود پیش روی آنها بود. موبایلهایی که نه از لحاظ اندازه و نه از لحاظ امکانات با نمونههای امروزی خود قابل مقایسه نبودند. اما یک حقیقت درباره آنها وجود داشت. علیرغم تمام ضعفهایی که این گوشیهای تلفن همراه داشتند، ما از کار کردن با آنها رضایت بیشتری داشتیم. اما چرا؟
شاید بگویید چون انتظارمان از فناوری پایین بود و همین که میتوانستیم با گوشی خود تماس بگیریم و پیامک بفرستیم برای ما کافی بود. خب، این حرف چندان هم اشتباه نیست، اما جواب سوال ما هم نیست. چرا که اگر پیشرفت فناوری انتظارات ما را بالا برده، به همان میزان هم امکانات و چیزهای جدیدی در اختیارمان قرار داده است.
دلیل اصلی نارضایتی ما نسب به گوشی ها تلفن همراه امروزی، گزینههای جایگزینی است که پیش روی ما قرار دارند. هنگام خرید یک گوشی تلفن همراه در دنیای امروز، انتخابهای بسیار بیشتری پیش روی ما قرار دارد. این باعث میشود که ما پیش از خرید، در حین خرید و حتی بعد از خرید یک گوشی مدام آن را با مدلهای دیگری که میتوانستیم بخریم مقایسه کنیم. برای همین هم با بروز اولین اشکال یا ضعف در گوشی تلفن همراه خود، از خریدمان ناراضی خواهیم بود. مثلا اگر گوشی ما خیلی خوب شارژ نگه ندارد یا دوربینش خیلی عملکرد خوبی نداشته باشد، بلافاصله یاد گزینههای دیگری میفتیم که پیش روی ما قرار داشتند و میتوانستیم آنها تهیه کنیم.
برای همین هم ما در دنیای امروز معمولا از انتخابهایمان ناراضی هستیم و بدتر اینکه مسئولیت این اشتباه را بر گردن خودمان میدانیم و با خودسرزنشی، احتمال ابتلا به افسردگی را در خود افزایش میدهبم.
همچنین بخوانید: تاثیر مطالعه بر افسردگی ؛ معالجه با کتاب درمانی
بخشهایی از خلاصه کتاب پارادوکس انتخاب
اما با پیشرفت جوامع، دامنه انتخابهایی که در مقابل افراد قرار گرفتند هم به شکل ویژهای افزایش پیدا کرد. ما حالا با انتخابهایی روبرو هستیم که در تاریخ بشری نظیرش دیده نمیشود.
امروز به طور مداوم گزینههای مختلفی به ما پیشنهاد میشوند. اتفاقی که در مقایسه با گذشته انرژی بسیار بیشتری از ما میگیرد.
قرارگیری در معرض انتخابهای مختلف فقط انتخاب کردن را برای شما سختتر نمیکند، بلکه لذت ور ضایتمندی شما از انتخاب نهایی را هم به شدت کاهش میدهد.
متاسفانه، هزینههای فرصت باعث کاهش رضایت ما از تصمیماتمان میشوند.
امکاناتی که زندگی مدرن در اختیار افراد قرار میدهد در کنار تاکید آن بر روی آزادی انتخاب، سبب میشود که ما هر وقت با شکست یا ناامیدی مواجه شویم به شدت خود را سرزنش کنیم.
افراد کمال گرا نه تنها هنگام انتخاب کردن خودشان را با چنین افکاری آزار میدهند، بلکه بعد از خرید هم معمولا از انتخاب خود راضی نخواهند بود.
افراد راحتپسند معمولا رضایت بیشتری از انتخابهای خود دارند. در واقع این افراد معمولا در زندگی شخصی هم نسبت به سایر افراد جامعه شادتر هستند.
سرفصل های خلاصه کتاب پارادوکس انتخاب
- محدوده انتخابی که افراد روزانه با آنها روبرو هستند در سالهای اخیر افزایش چشمگیری داشته است
- هرچه انتخابهای پیش روی ما بیشتر باشند، تصمیمگیری برای ما سختتر خواهد شد
- هرچه گزینههای بیشتری داشته باشیم، احتمال اشتباه کردن ما افزایش پیدا میکند
- با بیشتر شدن انتخاب های پیش روی ما، رضایتمان از انتخابی که داریم کمتر خواهد بود
- ما به همه چیز عادت میکنیم، در نتیجه انتخابهایمان به ندرت آن احساس خوبی که از آنها انتظارش را داشتیم برایمان به ارمغان میآورند
- انتخابهای بیشماری که پیش روی ما قرار دارد باعث شده که نارضایتی و ناراحتی مانند یک اپیدمی در جوامع مدرن گسترش پیدا کند
- اگر کمال گرا باشید، آنگاه توقع شما از انتخابها بیشتر و میزان رضایتتان کمتر خواهد بود
- اگر یک فرد راحت پسند یا کسی هستید که در نهایت انتخابتان برای شما به اندازه کافی خوب است، رضایت بیشتر از انتخابهای خود خواهید داشت
- وقتی خودمان برخی محدودیتها را در مقابل آزادیهای پیش رویمان ایجاد کنیم، روابط اجتماعی و سلامت روانی ما بهبود پیدا میکند
همچنین بخوانید: خلاصه کتاب موهبت کامل نبودن از برنه براون
این کتاب به درد چه کسانی میخورد؟
همه! بله، دقیقا همه ما هر روز با کوهی از انتخاب های مختلف پیش رویمان مواجه هستیم. از انتخاب غذایی که برای شام میخواهیم بخوریم گرفته تا انتخاب اپراتور تلفن همراهمان همگی ما را با گزینههای مختلفی روبرو میکنند که در نهایت باید یکی را برگزینیم. برای همین هم بهتر است قبل از اینکه در دام انتخابهای خود و عواقب و احساسات بعد از آنها بیفتیم، فکری به حالشان کنیم. مطالعه خلاصه کتاب پارادوکس انتخاب به ما کمک میکند تا نه تنها همانطور که در کتاب هنر شفاف اندیشیدن هم خواندیم، منطقیتر باشیم و بهترین گزینه را انتخاب کنیم، بلکه حتی پس از انتخابمان هم حس و حال خوبی نسبت به آن داشته باشیم. به طور کلی با مطالعه این خلاصه کتاب میتوانیم رضایت بیشتری نسبت به زندگی خود و به خصوص انتخابهایمان داشته باشیم.
جمع بندی + دانلود خلاصه کتاب پارادوکس انتخاب
همانطور که گفتیم، گزینهها و انتخابهای بیشتر همیشه به معنای رضایت بیشتر ما نیستند. بلکه برعکس، در بیشتر موارد این گزینههای مختلف ما را به این وا میدارند که مدام انتخاب نهایی خود را با انتخابهای بالقوه خود مقایسه کنیم. نتیجه این کار هم چیزی نیست جز ناراحتی و افسردگی. پیشنهاد میکنیم حتما خلاصه کتاب پارادوکس انتخاب را دانلود و مطالعه کنید. آنگاه میتوانید دید بهتر و منطقیتری نسبت به انتخابهای خود داشته باشید.