معرفی و خلاصه کتاب تفکر سریع و کند اثر دنیل کانمن

تفکر، قدرتی که ما را از سایر جانوران جدا می‌سازد. اما آیا این تمام آن چیزی است که باید درباره مغز بدانیم؟ از آن مهمتر اینکه آیا ما تنها به یک شکل فکر می‌کنیم و تصمیم می‌گیریم؟ در این مقاله قرار است با معرفی کتاب تفکر سریع و آهسته پاسخ تمام این سوال‌ها را پیدا کنیم. سوالاتی که پیدا کردن جوابشان به ما کمک می‌کند تا بهتر بیندیشیم، دقیق‌تر تصمیم بگیریم و در نهایت زندگی با کیفیت تری را تجربه کنیم. این کتاب که با نام‌های فکر کردن بی درنگ و با درنگ و تفکر سریع و کند هم شناخته می‌شود به ما نشان می‌دهد که مغز ما چگونه فکر می‌کند و تصمیماتش را بر چه اساسی اتخاذ می‌کند. حال بیایید به سراغ معرفی و خلاصه کتاب تفکر سریع و کند اثر دنیل کانمن برویم که از بهترین کتاب های روانشناسی به شمار می‌رود.

آشنایی با دنیل کانمن

دکتر دنیل کانمن، روانشناس و نویسنده برجسته‌ای است که توانسته در سال 2002 جایزه نوبل اقتصاد را بدست آورد. کانمن به عنوان محقق ارشد در دانشکده روابط عمومی و بین‌الملل وودرو ويلسون فعالیت می‌کند. او استاد بازنشسته روانشناسی و روابط عمومی دانشگاه‌های وودرو ویلسون، يوجين هيگينز و پرینستون و همچنین یکی از اعضای مرکز عقلانیت در دانشگاه عبری اورشلیم است. کتاب تفکر سریع و کند مشهورترین اثر وی به حساب می‌آید که در سال 2011 منتشر شد و توانست توجه بسیاری را به خود جلب کند. همچنین در سال 2011 این اثر او در لیست پرفروش‌ترین کتاب‌های نیویورک تایمز قرار گرفت و در کنار آن موفق به کسب جایزه لس آنجلس تایمز نیز شد. این کتاب در ایران چندین بار ترجمه شده است که در بین آنها پیشنهاد ما ترجمه حسین علی‌خان رنانی و جمشید پروازان است که نشر ققنوس منتشر کرده است.

همچنین بخوانید: آشنایی با برندگان جایزه نوبل ادبیات

کتاب تفکر سریع و کند درباره چیست؟

تصمیمات غلط، قضاوت‌های اشتباه و بی‌مورد و اتفاقاتی از این دست همیشه ما را آزار داده‌اند. اما آیا تا به حال شده که از خود بپرسید چرا چنین تصمیم اشتباهی گرفتید؟

قدرت تفکر و انتخاب شاید مهمترین ویژگی‌ای باشد که ما را از حیوانات جدا می‌کند. اما نکته اصلی اینجا است که در بیشتر مواقع ما از این ویژگی و قدرت خود به خوبی استفاده نمی‌کنیم. دلیلش هم این است که بیشتر ما هنوز نمی‌دانیم به چند شکل فکر می‌کنیم. در نتیجه هنگام تصمیم‌گیری‌های خود دچار مشکل می‌شویم.

بنا بر آنچه که دنیل کانمن در کتاب تفکر سریع و کند می‌گوید، ما دو سیستم فکر متفاوت داریم. سیستم فکری اول سریع، غریزی و احساسی است. در حالی که سیستم فکری دوم آهسته‌تر، عمیق‌تر و بیشتر بر پایه منطق است. البته در هر کدام از این دو سیستم فکری علاوه بر فواید و قابلیت‌های مهم، نقاط ضعفی نیز به چشم می‌خورد.

اما آنچه که کانمن در تلاش است تا به ما بیاموزد صرفا همین تفاوت‌ها نیست. بر اساس کتاب تفکر سریع و آهسته، نوع و میزان استفاده ما از هرکدام از این سیستم‌های فکری تا حد زیادی باعث تغییر افکار و در نتیجه تغییر رفتار ما خواهد شد. پس بهترین راه این است که تلاش کنیم تا با استفاده متعادل از هر دو سیستم بهترین تصمیم‌گیری را داشته باشیم.

از خشم و ناراحتی بعد از شکست گرفته تا اعتماد به نفس کاذب یا حتی قبول کردن ریسک‌های بزرگ در زندگی و شغل همگی چیزهایی هستند که نیازمند تصمیم‌گیری دقیق ما هستند. به همین دلیل هم مطالعه خلاصه کتاب تفکر سریع و کند باعث آشنایی بیشتر ما با این دو سیستم می‌شود و در نتیجه موجب افزایش کیفیت تصمیمات ما می‌شود. تصمیماتی که زندگی و آینده ما را شکل می‌دهند.

آشنایی با سیستم‌های فکری چه کمکی به ما می‌کند؟

چند بار تجربه این را داشته‌اید که به خاطر عجله در تصمیم‌گیری یک فرصت مناسب را از دست دهید؟ یا اینکه به خاطر قضاوت اشتباه ترجیح نداده باشید با یک فرد مناسب آشنا شوید؟ این‌ها تنها بخشی از اتفاقات و مشکلاتی است که عدم آشنایی با سیستم‌های فکری برای ما ایجاد می‌کند. دنیل کانمن سعی کرده تا در کتاب تفکر سریع کند با ایجاد فضا و گفتگویی صمیمانه که بر اساس نکات علمی است، به ما آموزش دهد که چگونه بر چنین مشکلاتی غلبه کنیم. نکات موجود در این کتاب به ما کمک می‌کنند تا در تصمیم ‎گیری های کاری و شخصی خود بیشتر دقت کنیم و با اتخاذ تصمیمات صحیح آینده خوبی را برای خودمان رقم بزنیم.

همچنین آشنایی با این دو سیستم فکری بسیاری از موانع موجود در ذهن ما را خواهد شکست. به این ترتیب ما می‌توانیم با تمرکز و دقت بیشتری تصمیم‌گیری کنیم.

3 درس مهم از خلاصه کتاب تفکر سریع و کند

همانطور که گفتیم، مطالعه کتاب تفکر سریع و کند به هر فرد با هر جایگاه شغلی و اجتماعی کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری بگیرد. اما به جز این موضوع، ما می‌توانیم درس‌های دیگری نیز از این کتاب بگیریم. برای همین هم در این قسمت از معرفی این کتاب به سراغ این 3 درس مهم رفتیم.

1. حل کردن مشکلات و مسائل پیچیده نیازمند فعالیت شدید مغز است. اما متاسفانه وقتی ما مضطرب و خسته هستیم، مغزمان فعالیتش را کاهش می‌دهد. برای اینکه بتوانید از هر دو سیستم فکری مغزتان به خوبی استفاده کنید، باید حتما به آن استراحت بدهید.

2. “سوگیری تاکیدی” یکی از مهمترین دلایل عجله ما در نتیجه‌گیری می‌شود است. وقتی تمام توجه ما به سیستم شماره 1 باشد، تصمیماتمان نیز به دور از منطق خواهند بود. بهتر است از سیستم فکری شماره 2 برای ایجاد تعادل هنگام تصمیم‌گیری استفاده کنید.

3. هنگام تصمیم‌گیری همیشه باید فاکتورهای مختلفی را در نظر داشته باشید. نتایج همیشه آنطور که ما می‌خواهیم نخواهند بود. پس بهتر است با تفکر منطقی به دنبال کاهش خطاهای خود باشید.

همچنین بخوانید: کتاب هایی که باید خواند

بخش‌هایی از کتاب تفکر سریع و کند

” برخلاف نظر خیلیها، ما همیشه کنترل آگاهانه اعمال، قضاوت‌ها و انتخاب‌های خود را در دست نداریم. بلکه ما دائما تحت تأثیر شرایط اجتماعی و فرهنگی خاصی قرار می‌گیریم.”

“وقتی ذهن ما اطلاعات زیادی در رابطه با یک موضوع نداشته باشد، تصمیم می‌گیرد آن را تا حد ممکن ساده کند. همین مورد منجر به قضاوتهای اشتباه در ما می‌شود. “

“ذهن ما برای اینکه شکاف‌های بین داده‌ها را پر کند، به پیشنهادات نادرست و ساده‌سازی بیش از حد تکیه می‌کند. همین مسئله باعث می‌شود تا مرتکب نتیجه گیری های اشتباه شویم.”

“ذهن ما برای کمک به قضاوت سریع، میانبرهای کوچکی ایجاد کرده است تا بتوانیم فورا محیط اطراف خود را شناسایی کنیم.”

“نادیده گرفتن نرخ پایه یک اشتباه رایج است که با یک مشکل بزرگتر، یعنی کلنجار رفتن با آمار مرتبط است.”

“حافظه تجربی گزارش دقیقتری از آنچه رخ داده است ارائه می‌کند؛ زیرا احساسات ما در حین یک تجربه، دقیقتر از هر زمان دیگری است. در حالی که حافظه یادآوری دقت کمتری دارد؛ زیرا پس از پایان رویداد، خاطرات را ثبت می‌کند و بر حافظه ما تسلط دارد.”

“شما می‌توانید به طور آگاهانه بر میزان انرژی که ذهن استفاده می‌کند تاثیر بگذارید تا برای انجام وظیفه خود، در یک چارچوب ذهنی مناسب قرار گیرد.”

“حتی اگر احتمالات دقیق و محاسبه شده باشند، باز هم تغییر نحوه ارائه آنها می‌تواند نوع برخورد ما را تغییر دهد.”

“ذهن ما برای درک موقعیت‌های مختلف، به طور طبیعی از انسجام شناختی استفاده می‌کند. “

” یکی از راه‌های جلوگیری از اشتباه، استفاده از پیش‌بینی‌های مرجع است. در واقع به جای اینکه بهتر است. بر اساس تصاویر ذهنی خود که نسبتا کلی هستند قضاوت کنید، از نمونه‌های استثنا در گذشته برای پیش‌بینی دقیقتر استفاده کنید.”

این کتاب به درد چه کسانی می‌خورد؟

خب با تمام توضیحاتی که دادیم، به نظر شما این کتاب بیشتر به درد چه کسانی می‌خورد؟ بیایید با هم 3 دسته مهم از این افراد را بررسی کنیم.
1- کسانی که به مغز و ساختار آن علاقه دارند. با مطالعه اثر جاودانه کانمن می‌توانید اطلاعات خود در این زمینه را افزایش دهید.
2- آن‌هایی که دوست دارد با روند تصمیم‌گیری آشنا شوند. به این ترتیب می‌توانند تصمیمات بهتر و دقیق‌تری اتخاذ کنند.
3- دانشجویان رشته‌های روانشناسی و اقتصاد رفتاری. چه چیزی بهتر از اینکه آموزه‌های یک استاد و برنده جایزه اقتصاد را بخوانیم؟!

از دست ندهید: معرفی و خلاصه کتاب هفت عادت مردمان موثر

سرفصل‌های جذاب خلاصه کتاب تفکر سریع و کند

•  ذهن تنبل: چگونه تنبلی می‌تواند منجر به خطا شود و روی هوش ما تأثیر بگذارد.
•  کنترل خودکار: چرا ما نمی‌توانیم همیشه افکار و اعمال خود را آگاهانه کنترل کنیم.
•  قضاوت سریع: چگونه حتی زمانی که اطلاعات کافی برای تصمیم‌گیری منطقی نداریم، ذهن ما انتخاب‌های سریعی انجام می‌دهد.
•  مکاشفه: چگونه ذهن از میانبرها استفاده می‌کند تا تصمیمات سریع بگیرد.
•  سر در نیاوردن از اعداد: چرا ما نمی‌توانیم از آمار سر در بیاوریم و به همین دلیل مرتکب اشتباهات بچه گانه‌ای می‌شویم؟
•  گذشته ناقص: چرا به جای اینکه هر پیشامد را دقیق به خاطر بسپاریم، بخشی از آنها را به خاطر می‌آوریم.
•  برتری ذهن بر جسم: تنظیم تمرکز ذهن چگونه می‌تواند به طرز چشمگیری بر افکار و رفتارهای ما تأثیر بگذارد.
•  ریسک کردن: نحوه ارائه احتمالات به ما، بر ریسک کردن یا نکردن ما تأثیر می‌گذارد.
•  ربات نبودن: چرا ما صرفا بر اساس منطق تصمیم‌گیری نمی‌کنیم.
•  احساس درونی: چرا به جای اینکه صرفا بر اساس منطق تصمیم‌گیری کنیم، اغلب تحت تأثیر احساسات قرار می‌گیریم.
• تصاویر غلط: چرا ذهن با وجود ساخت تصاویر کامل برای درک جهان، باز هم دچار اشتباه می‌شود؟

سخن پایانی+ دانلود خلاصه کتاب

همانطور که دیدید میزان آشنایی ما با دو سیستم فکری موجود در سرمان می‌تواند نقش مهمی را در موفقیت یا عدم موفقیتمان ایفا کند. به شما توصیه می‌کنیم که حتما خلاصه این کتاب را دانلود کرده و مطالعه کنید. استفاده صحیح از سیستم فکری به ما کمک خواهد کرد تا مسیر توسعه فردی را برای خود هموارتر کنیم. همچنین پیشنهاد می‌کنیم با مراجعه به بخش خلاصه کتاب، سایر کتاب‌هایی که در زمینه خودیاری به شما معرفی کردیم را هم مطالعه کنید.